MUQDISHO-AYAAMAHA-Hay’adda caafimaadka adduunka ee WHO ayaa ka digtay in malaayiin qof oo ku nool Bariga Afrika ay soo food saarto khatar gaajo oo aad u baahsan taas oo dadka sameeysa.
Agaasimaha guud ee WHO Tedros Adhanom Ghebreyesus oo Warbaahinta kula hadlay magaalada Geneva ayaa sheegay in abaaraha, isbadalka cimilada, sicir bararka iyo dagaalada sokeeye ee ka socda waqooyiga Itoobiya ay dhamaantood qayb ka qaadanayaan cunno yarida sii xumaanaysa.
In ka badan 50 milyan oo qof oo ku nool Bariga Afrika ayaa sanadkan wajihi doona cunto yari ba’an, sida lagu ogaaday daraasad dabayaaqadii bishii July ay samaysay Hay’adda Cunnada iyo Beeraha Adduunka ee WFP.
Ku dhawaad 7 milyan oo caruur ah ayaa la ildaran nafaqo darro, sida ay sheegtay hay’adda qaxootiga u qaabilsan Qaramada Midoobay, boqolaal kun ayaa ka barakacay guryahoodii iyagoo raadinaya cunto ama nolol. Wadamada ay dhibaatadu saamaysay waxaa ka mid ah Djibouti, Ethiopia, Kenya, Somalia, South Sudan, Sudan iyo Uganda.
Digniinaha ayaa si tartiib tartiib ah u soo kordhayay bilo, iyadoo xaaladdu ay ka sii darayso. Bishii Juun, David Nash, oo ka tirsan Jaamacadda Brighton, ayaa u sheegay Wadahadalka in “meelo badan oo Itoobiya, Soomaaliya iyo Kenya ay hadda ka jiraan abaaro ba’an.”
Geeska Afrika waxa uu leeyahay laba xilli roobaad sannadkii, laakiin afartii u dambaysay waxa ay ahaayeen kuwo si aan caadi ahayn u di’in. Qaar ka mid ah gobollada dalka Soomaaliya, ayaa muddo labo sano ah ka di’in roobab, sida ay sheegtay wakaaladda wararka ee Reuters.
Abaartu waxay saameyn xun ku yeelatay wax-soo-saarka dalagyada iyo dadka xoolaha nool. Soomaaliya, wax soo saarka khudaarta iyo badarka ayaa la filayaa inuu hoos u dhaco ilaa 80% sanadkan.
Duullaanka Ruushka ee Ukraine, kaas oo hakiyay dhoofinta Haruurka ama masagada, sidoo kale saamayn ku yeeshay dalalkii ku tiirsanaa dalagga. Sida laga soo xigtay Machadka Cilmi-baarista Siyaasadda Dibadda, oo ah xarun cilmi-baaris oo fadhigeedu yahay Mareykanka, “Soomaaliya waxay gebi ahaanba ku tiirsan tahay Ukraine (70 boqolkiiba) iyo Ruushka (30 boqolkiiba) soo dejisa qamadiga iyo waxyaab kale..